Chào bạn, có lẽ bạn đã từng nghe đến các bệnh viêm khớp thông thường, nhưng bạn đã bao giờ nghe đến viêm khớp nhiễm khuẩn chưa? Đây là một tình trạng nghiêm trọng xảy ra khi vi khuẩn, virus hoặc nấm xâm nhập vào khớp và gây viêm. Nếu không được điều trị kịp thời, viêm khớp nhiễm khuẩn có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm. Hôm nay, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu về bệnh lý này, từ nguyên nhân, triệu chứng cho đến cách điều trị hiệu quả nhé!
Viêm khớp nhiễm khuẩn: Khi khớp bị “tấn công” bởi vi sinh vật
Viêm khớp nhiễm khuẩn, còn được gọi là viêm khớp sinh mủ, là tình trạng nhiễm trùng xảy ra trong dịch khớp và các mô khớp. Bệnh thường khởi phát rất nhanh và có thể gây tổn thương nghiêm trọng cho khớp nếu không được điều trị khẩn cấp. Bất kỳ khớp nào trong cơ thể cũng có thể bị ảnh hưởng, nhưng phổ biến nhất là khớp gối, khớp háng, khớp vai và khớp cổ tay.
Nguyên nhân gây viêm khớp nhiễm khuẩn
Viêm khớp nhiễm khuẩn xảy ra khi các vi sinh vật gây bệnh xâm nhập vào khớp. Điều này có thể xảy ra theo nhiều con đường khác nhau:
1. Lây lan qua đường máu:
Đây là con đường phổ biến nhất. Nhiễm trùng ở một bộ phận khác của cơ thể, chẳng hạn như nhiễm trùng da, nhiễm trùng đường tiết niệu hoặc viêm phổi, có thể lan theo đường máu đến khớp và gây nhiễm trùng tại đó. Vi khuẩn Staphylococcus aureus (tụ cầu vàng) là nguyên nhân phổ biến nhất gây viêm khớp nhiễm khuẩn.
2. Do vết thương trực tiếp:
Các vết thương hở, vết đâm xuyên hoặc các thủ thuật xâm lấn gần khớp (như tiêm khớp hoặc phẫu thuật khớp, bao gồm cả thay khớp) có thể tạo điều kiện cho vi sinh vật xâm nhập trực tiếp vào khớp.
3. Lây lan từ các mô xung quanh:
Trong một số trường hợp hiếm gặp, nhiễm trùng có thể lan từ các mô mềm hoặc xương bị nhiễm trùng ở gần khớp sang khớp.
Các loại vi sinh vật gây bệnh: Viêm khớp nhiễm khuẩn có thể do nhiều loại vi sinh vật gây ra, bao gồm:
- Vi khuẩn: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất, với tụ cầu vàng là thủ phạm hàng đầu. Các loại vi khuẩn khác như streptococcus, gonococcus (gây bệnh lậu) và các vi khuẩn gram âm cũng có thể gây bệnh.
- Virus: Một số loại virus như rubella, parvovirus B19 và herpesvirus có thể gây viêm khớp, nhưng thường là viêm khớp phản ứng hơn là nhiễm khuẩn trực tiếp.
- Nấm: Nhiễm nấm ở khớp rất hiếm gặp và thường xảy ra ở những người có hệ miễn dịch suy yếu.
Triệu chứng của viêm khớp nhiễm khuẩn
Các triệu chứng của viêm khớp nhiễm khuẩn thường xuất hiện nhanh chóng và có thể rất nghiêm trọng:
1. Đau khớp dữ dội:
Đây là triệu chứng nổi bật nhất. Cơn đau thường rất dữ dội, đột ngột và tập trung ở một khớp duy nhất.
2. Sưng, nóng và đỏ ở khớp bị ảnh hưởng:
Khớp bị nhiễm trùng sẽ sưng to, tấy đỏ và cảm thấy nóng khi chạm vào.
3. Hạn chế vận động khớp:
Do đau và sưng, người bệnh thường rất khó khăn hoặc không thể cử động khớp bị ảnh hưởng. Họ có xu hướng giữ khớp ở một tư thế cố định để giảm đau.
4. Sốt:
Sốt cao là một triệu chứng thường gặp, cho thấy cơ thể đang chống lại nhiễm trùng. Tuy nhiên, ở người lớn tuổi, triệu chứng sốt có thể không rõ ràng.
5. Mệt mỏi và khó chịu toàn thân:
Người bệnh có thể cảm thấy mệt mỏi, ớn lạnh và có các triệu chứng khác của nhiễm trùng.
Chẩn đoán viêm khớp nhiễm khuẩn
Việc chẩn đoán sớm viêm khớp nhiễm khuẩn là rất quan trọng để có thể điều trị kịp thời và ngăn ngừa các biến chứng. Bác sĩ sẽ tiến hành:
- Hỏi bệnh sử và khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ hỏi về các triệu chứng, tiền sử bệnh (như có bị nhiễm trùng gần đây, có vết thương hở gần khớp không) và khám kỹ khớp bị đau.
- Chọc hút dịch khớp: Đây là xét nghiệm quan trọng nhất để chẩn đoán xác định viêm khớp nhiễm khuẩn. Bác sĩ sẽ dùng kim tiêm vô trùng để hút một ít dịch khớp ra và gửi đi xét nghiệm. Kết quả xét nghiệm dịch khớp có thể giúp xác định loại vi sinh vật gây bệnh và mức độ viêm.
- Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu có thể cho thấy các dấu hiệu của nhiễm trùng như tăng bạch cầu và tăng tốc độ máu lắng.
- Chẩn đoán hình ảnh: Chụp X-quang có thể được thực hiện để loại trừ các nguyên nhân khác gây đau khớp và có thể thấy các dấu hiệu tổn thương khớp trong giai đoạn muộn của bệnh. Trong một số trường hợp, có thể cần đến siêu âm hoặc MRI để đánh giá tình trạng khớp và các mô xung quanh.
Điều trị viêm khớp nhiễm khuẩn
Viêm khớp nhiễm khuẩn là một tình trạng cấp cứu y tế và cần được điều trị ngay lập tức để ngăn ngừa tổn thương khớp vĩnh viễn và các biến chứng nguy hiểm khác. Điều trị thường bao gồm:
1. Kháng sinh:
Kháng sinh là thuốc chính để điều trị viêm khớp nhiễm khuẩn. Bác sĩ sẽ lựa chọn loại kháng sinh phù hợp dựa trên kết quả xét nghiệm dịch khớp và tình hình cụ thể của người bệnh. Kháng sinh thường được tiêm tĩnh mạch trong giai đoạn đầu và sau đó có thể chuyển sang dùng đường uống. Thời gian điều trị kháng sinh thường kéo dài vài tuần.
2. Dẫn lưu dịch khớp:
Việc loại bỏ dịch mủ chứa vi khuẩn ra khỏi khớp là rất quan trọng để giảm áp lực lên khớp, loại bỏ vi sinh vật và các chất gây viêm. Dịch khớp có thể được dẫn lưu bằng cách:
- Chọc hút khớp bằng kim: Bác sĩ sẽ dùng kim tiêm để hút dịch mủ ra khỏi khớp. Thủ thuật này có thể cần được thực hiện hàng ngày hoặc cách ngày cho đến khi tình trạng nhiễm trùng được kiểm soát.
- Phẫu thuật nội soi khớp (Arthroscopy): Trong một số trường hợp, đặc biệt khi có nhiều mủ hoặc các mô bị viêm dày lên, phẫu thuật nội soi có thể được thực hiện để dẫn lưu dịch và làm sạch khớp.
- Phẫu thuật mở khớp (Arthrotomy): Trong những trường hợp nặng hoặc khi có các biến chứng, phẫu thuật mở có thể cần thiết để dẫn lưu dịch và loại bỏ các mô bị nhiễm trùng.
3. Nghỉ ngơi và bất động khớp:
Khớp bị nhiễm trùng cần được nghỉ ngơi để giúp giảm đau và viêm. Bất động khớp bằng nẹp có thể được khuyến cáo trong giai đoạn đầu.
4. Vật lý trị liệu:
Sau khi tình trạng nhiễm trùng được kiểm soát và cơn đau giảm bớt, vật lý trị liệu sẽ được chỉ định để giúp khôi phục chức năng vận động của khớp.
Các biến chứng có thể xảy ra của viêm khớp nhiễm khuẩn
Nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách, viêm khớp nhiễm khuẩn có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như:
- Tổn thương khớp vĩnh viễn: Viêm nhiễm kéo dài có thể phá hủy sụn khớp và xương, dẫn đến thoái hóa khớp và mất chức năng vận động.
- Nhiễm trùng huyết (Sepsis): Vi khuẩn có thể lan vào máu và gây nhiễm trùng toàn thân, một tình trạng đe dọa tính mạng.
- Viêm xương tủy: Nhiễm trùng có thể lan từ khớp sang xương.
- Tử vong: Trong những trường hợp nặng, đặc biệt ở người già hoặc người có hệ miễn dịch suy yếu, viêm khớp nhiễm khuẩn có thể gây tử vong.
Lời kết
Viêm khớp nhiễm khuẩn là một bệnh lý nghiêm trọng đòi hỏi sự can thiệp y tế kịp thời. Việc nhận biết sớm các triệu chứng như đau khớp dữ dội, sưng nóng đỏ và sốt là rất quan trọng để có thể chẩn đoán và điều trị bệnh hiệu quả, ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm. Nếu bạn hoặc người thân có bất kỳ dấu hiệu nghi ngờ nào, hãy nhanh chóng đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị bạn nhé!
