Chào bạn, bệnh gout là một dạng viêm khớp gây ra những cơn đau dữ dội, thường xuất hiện đột ngột. Chắc hẳn bạn đã từng nghe nói về căn bệnh này, hoặc có thể bạn đang nghi ngờ mình có những triệu chứng tương tự. Để giúp bạn hiểu rõ hơn, bài viết này sẽ đi sâu vào các dấu hiệu đặc trưng của bệnh gout và các giai đoạn phát triển của nó. Hãy cùng tìm hiểu nhé!
Bệnh gout: Khi axit uric “tấn công” khớp
Trước khi nói về các triệu chứng, chúng ta cần hiểu sơ lược về bệnh gout. Gout là một bệnh lý xảy ra khi nồng độ axit uric trong máu quá cao. Axit uric là một chất thải được tạo ra khi cơ thể phân hủy purine, một chất có tự nhiên trong cơ thể và trong một số loại thực phẩm. Khi nồng độ axit uric quá cao, các tinh thể urat có thể hình thành và lắng đọng trong các khớp, gây ra tình trạng viêm và đau dữ dội.
Các giai đoạn phát triển của bệnh gout và triệu chứng tương ứng
Bệnh gout thường tiến triển qua bốn giai đoạn, mỗi giai đoạn có những đặc điểm và triệu chứng khác nhau:
1. Giai đoạn tăng axit uric máu không triệu chứng (Asymptomatic Hyperuricemia):
Trong giai đoạn này, nồng độ axit uric trong máu cao hơn bình thường, nhưng người bệnh không có bất kỳ triệu chứng nào. Giai đoạn này có thể kéo dài trong nhiều năm.
2. Giai đoạn gout cấp tính (Acute Gout Attack):
Đây là giai đoạn mà các triệu chứng của bệnh gout xuất hiện một cách đột ngột và dữ dội. Các tinh thể urat lắng đọng trong khớp gây ra phản ứng viêm cấp tính. Các triệu chứng thường bao gồm:
- Đau khớp dữ dội: Cơn đau thường bắt đầu vào ban đêm hoặc sáng sớm, thường ở ngón chân cái (khoảng 50% trường hợp). Cơn đau có thể tăng lên rất nhanh trong vòng vài giờ và trở nên không thể chịu đựng được. Tuy nhiên, gout cũng có thể ảnh hưởng đến các khớp khác ở bàn chân, mắt cá chân, đầu gối, cổ tay, ngón tay và khuỷu tay.
- Sưng, nóng, đỏ ở khớp bị ảnh hưởng: Khớp bị viêm sẽ sưng to, tấy đỏ và nóng hơn so với các vùng da xung quanh.
- Hạn chế vận động khớp: Cơn đau dữ dội khiến người bệnh rất khó khăn trong việc cử động khớp bị ảnh hưởng, thậm chí chỉ một va chạm nhẹ cũng gây đau đớn.
- Có thể kèm theo sốt nhẹ: Trong một số trường hợp, người bệnh có thể bị sốt nhẹ trong đợt gout cấp.
3. Giai đoạn gout giữa các cơn (Intercritical Gout):
Sau khi cơn gout cấp qua đi (thường kéo dài từ vài ngày đến vài tuần), người bệnh sẽ bước vào giai đoạn giữa các cơn. Trong giai đoạn này, các triệu chứng đau và viêm biến mất hoàn toàn, và người bệnh thường cảm thấy bình thường. Tuy nhiên, nồng độ axit uric trong máu vẫn có thể cao, và các cơn gout cấp có thể tái phát bất cứ lúc nào. Tần suất và mức độ nghiêm trọng của các cơn gout cấp có xu hướng tăng lên theo thời gian nếu không được điều trị.
4. Giai đoạn gout mạn tính (Chronic Tophaceous Gout):
Giai đoạn này xảy ra sau nhiều năm bị gout không được điều trị hoặc điều trị không đúng cách. Các tinh thể urat tích tụ trong khớp và các mô xung quanh, tạo thành các cục u gọi là tophi. Các triệu chứng trong giai đoạn này bao gồm:
- Các cơn gout cấp tái phát thường xuyên và kéo dài hơn: Các cơn đau có thể trở nên mãn tính và ít đáp ứng với điều trị hơn.
- Xuất hiện tophi: Các cục tophi có thể xuất hiện ở nhiều vị trí khác nhau như ngón tay, ngón chân, khuỷu tay, tai. Ban đầu, chúng có thể không đau, nhưng theo thời gian có thể gây đau nhức, biến dạng khớp và thậm chí loét da, gây nhiễm trùng.
- Tổn thương khớp vĩnh viễn: Viêm khớp mạn tính do gout có thể dẫn đến tổn thương sụn và xương, gây biến dạng khớp và hạn chế chức năng vận động.
- Các vấn đề về thận: Axit uric có thể tích tụ trong thận, gây ra sỏi thận hoặc bệnh thận do gout.
Triệu chứng gout ở các khớp khác ngoài ngón chân cái
Mặc dù ngón chân cái là vị trí điển hình nhất bị ảnh hưởng bởi gout trong giai đoạn đầu, nhưng bệnh cũng có thể tấn công các khớp khác, bao gồm:
- Bàn chân: Đau ở cổ chân, bàn chân cũng rất thường gặp.
- Đầu gối: Gout ở đầu gối có thể gây sưng to và đau nhức.
- Mắt cá chân: Viêm khớp cổ chân do gout có thể gây khó khăn khi đi lại.
- Cổ tay và ngón tay: Ít phổ biến hơn so với các khớp ở chi dưới, nhưng gout vẫn có thể ảnh hưởng đến cổ tay và các ngón tay.
- Khuỷu tay: Đau và sưng ở khuỷu tay cũng có thể là dấu hiệu của gout.
Tầm quan trọng của việc nhận biết sớm triệu chứng bệnh gout
Việc nhận biết sớm các triệu chứng của bệnh gout là vô cùng quan trọng. Chẩn đoán và điều trị kịp thời có thể giúp ngăn chặn các cơn gout cấp tái phát, ngăn ngừa sự hình thành tophi và tổn thương khớp vĩnh viễn, cũng như giảm nguy cơ các biến chứng khác liên quan đến bệnh gout.
Một ví dụ thực tế: Bác Ba, 60 tuổi, đã từng bỏ qua những cơn đau ở ngón chân cái vì nghĩ là do va chạm thông thường. Tuy nhiên, các cơn đau ngày càng xuất hiện thường xuyên hơn và dữ dội hơn. Đến khi các khớp khác cũng bắt đầu bị sưng đau và xuất hiện các cục u nhỏ ở ngón tay, bác mới đi khám và được chẩn đoán là gout mạn tính với nhiều tophi. Việc điều trị ở giai đoạn này trở nên khó khăn hơn và các khớp của bác đã bị tổn thương đáng kể.
Khi nào bạn nên đến gặp bác sĩ nếu nghi ngờ bị gout?
Nếu bạn gặp phải các triệu chứng như đau khớp đột ngột, dữ dội, đặc biệt là ở ngón chân cái, kèm theo sưng, nóng đỏ, bạn nên đến gặp bác sĩ để được thăm khám và chẩn đoán chính xác. Việc chẩn đoán sớm và bắt đầu điều trị kịp thời sẽ giúp bạn kiểm soát bệnh tốt hơn và tránh được những biến chứng không mong muốn.
Lời kết
Nhận biết các triệu chứng của bệnh gout ở từng giai đoạn là chìa khóa quan trọng để phát hiện sớm và quản lý hiệu quả căn bệnh này. Từ những cơn đau cấp tính dữ dội đến các dấu hiệu ở giai đoạn mạn tính, việc trang bị kiến thức về bệnh gout sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc bảo vệ sức khỏe của mình. Hãy nhớ rằng, việc tham khảo ý kiến của bác sĩ ngay khi có những dấu hiệu nghi ngờ là bước đi đúng đắn để bạn có thể kiểm soát bệnh gout và duy trì một cuộc sống khỏe mạnh.
